Nieuwe Kleine Cultuurgids: ‘De Doodendraad.
De elektrische draadversperring aan de Oost- en Zeeuws-Vlaamse grens tijdens de Eerste Wereldoorlog’

In 2014 is het 100 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Daarom brengt de Provincie Oost-Vlaanderen een nieuwe Kleine Cultuurgids uit: ‘De Doodendraad. De elektrische draadversperring aan de Oost- en Zeeuws-Vlaamse grens tijdens de Eerste Wereldoorlog’. 

In deze publicatie vindt de lezer historische feiten terug rond de ‘Doodendraad’, een elektrische draadversperring die de grens afsloot tussen Nederland en België. Waarom werd die versperring gebouwd en was ze doeltreffend? Welke weerslag had die grens op het dagelijkse leven in de grensstreek? Hoe zag die versperring eruit en waar kwam de elektriciteit vandaan? Is de term ‘Doodendraad’ terecht en wie waren de slachtoffers?

Die en andere vragen worden op een voortreffelijke en onderhoudende wijze beantwoord door em. prof. dr. Alex Vanneste (Universiteit Antwerpen). Prof. Vanneste heeft zich al jarenlang in dit onderwerp verdiept. De resultaten van zijn onderzoek, in archieven en te velde, zijn in deze publicatie verzameld, waarbij vooral de grens tussen Oost- en Zeeuws-Vlaanderen wordt belicht.
De publicatie ‘De Doodendraad. De elektrische draadversperring aan de Oost- en Zeeuws-Vlaamse grens tijdens de Eerste Wereldoorlog’ is uitgegeven door het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen, dienst Erfgoed, in de reeks Kleine Cultuurgidsen.

Ze telt 128 blz. en is rijk geïllustreerd. Auteur is em. prof. dr. Alex Vanneste. Kostprijs: 6 EUR

Te verkrijgen vanaf 7 november  2013 in het PAC Het Zuid in Gent of via de website www.oost-vlaanderen.be.

Reizende tentoonstelling

Aansluitend bij de publicatie is er ook een reizende tentoonstelling die eerst loopt in de bibliotheken van de grensstreek. De tentoonstelling geeft in een tiental panelen het hoe en waarom van de elektrische draadversperring weer. Eén paneel geeft aan de hand van goed gekozen foto’s de lokale toestanden weer in onze provincie. Het laatste paneel toont aan dat die grensversperring geen uniek geval is. Meer info over data en locaties: www.oost-vlaanderen.be/erfgoed (nieuw op de boekenplank – de Doodendraad – document onderaan)

De publicatie en de reizende tentoonstelling maken deel uit van het project ‘2014-2018 Herinneringen aan 100 jaar Eerste Wereldoorlog in het Meetjesland’ goedgekeurd binnen het Europees programma Leader en het Vlaams Programmadocument voor Plattelandsontwikkeling, een project van Comeet en de Erfgoedcel Meetjesland, waarbij de Provincie Oost-Vlaanderen als copromotor optreedt.

100 jaar Eerste Wereldoorlog

In 2014 is het 100 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Een oorlog die 4 jaar zou duren en die ontelbare mensenlevens eiste. De ergste vijandelijkheden waren geconcentreerd aan de oevers van de IJzer, in en rond de loopgraven en rond enkele Vlaamse heuvels. Maar ook in de rest van Vlaanderen voerde de bevolking een overlevingsstrijd. Zo ook in Oost-Vlaanderen, dat voor het overgrote deel gelegen was in Etappengebiet, een zone met een streng regime. Het dagelijkse leven werd er zwaar verstoord, de vrijheid sterk beperkt en voedseltekorten zorgden voor honger.

Een aantal van die oorlogsgebeurtenissen leidde tot blijvende littekens: denken we maar aan de verwoesting van Dendermonde, die de stad de twijfelachtige eer van  ‘martelarenstad’ bezorgde.

Andere aspecten zijn grotendeels uit het collectief geheugen verdwenen, bewust of onbewust. Dit verdrongen verleden leidde tot goed bewaarde publieke geheimen zoals het Duitse vliegveld met zeppelinloods in Gontrode, de linie van Duitse bunkers, gekend als Hollandstellung, die de provincie van west naar oost, van Maldegem tot Beveren, doorsneed, en de ‘Doodendraad’, een elektrische draadversperring die de grens afsloot tussen Nederland en België. Die ‘dodelijke’ grens tekende het leven van vele bewoners in de grensstreek.

Inlichtingen: 

Gedeputeerde Jozef Dauwen Gouvernementstraat 1, 9000 Gent, tel. 09 267 82 42

Provinciebestuur Oost-Vlaanderen, dienst Erfgoed, Woodrow Wilsonplein 2, 9000 Gent

contactpersoon: Ignace Van Driessche

tel. 09 267 72 62 – E: ignace.van.driessche@oost-vlaanderen.be