Sint-Martens-Latem keurt klimaatplan goed

Op de gemeenteraad van 22 november 2021 werd het klimaatplan van Sint-Martens-Latem goedgekeurd. Met dat plan wil de gemeente de CO₂-uitstoot op het grondgebied met minstens 40% doen dalen tegen 2030. Daarnaast wil het gemeentebestuur zich actief wapenen tegen de gevolgen van de klimaatopwarming.

Lokale inspanningen

Lokale inspanningen om de CO₂-uitstoot te verminderen, zijn nodig, zo werd becijferd in het klimaatplan. Beslist bovenlokaal klimaatbeleid zal op vandaag slechts voor een CO₂-reductie van 5% zorgen in Sint-Martens-Latem. Als de gemeente de doelstelling van 40% wil bereiken, zal er lokaal dus een tandje bijgestoken moeten worden, hoewel het bestuur benadrukt dat het rekent op een betere ondersteuning van ‘bovenaf’ bij het uitwerken van een doeltreffend klimaatbeleid.

Het gemeentelijk klimaatplan maakt duidelijk dat er vanuit de verschillende hoeken van de maatschappij inspanningen nodig zullen zijn om de CO₂-uitstoot significant te doen dalen. Anders dan bij de ‘gemiddelde Vlaamse gemeente’ is het aandeel van de landbouw en de industrie in het randstedelijke residentiële dorp Sint-Martens-Latem zeer beperkt. De CO₂-uitstoot per huishouden is echter wel 50% hoger dan het Vlaamse gemiddelde, te wijten aan het deels verouderde bestand van vaak alleenstaande eengezinswoningen.

Het zwaartepunt: de huishoudens en duurzame energieproductie

Met name wat betreft het verouderde segment van de gebouwen zal volop ingezet worden op het isoleren van muren en daken, maar ook het plaatsen van vloerisolatie en hoogrendementsbeglazing zal gestimuleerd worden. De gemeente wil daarvoor een traject uitwerken om de inwoners optimaal te ontzorgen en onderzoekt daarvoor samenwerkingsverbanden met gespecialiseerde partners.

Ook lokale energieproductie staat hoog op de agenda. Lokale productie van elektriciteit zal opgeschaald worden via privatief en collectief geproduceerde zonne-energie. Voor wat betreft de warmteproductie wil Sint-Martens-Latem het hoge aandeel van stookolie (50%) counteren door in te zetten op warmtepompen. Ook hier is ontzorging van de inwoners het sleutelwoord.

Het gemeentebestuur wil zelf in de eerste plaats het goede voorbeeld geven door een energiezorgsysteem en een renovatietraject op poten te zetten voor het integrale gemeentelijk gebouwenbestand.

Wapenen tegen klimaatverandering

Het bestuur erkent dat de klimaatverandering reëel en onomkeerbaar is, en stelt een aantal acties voorop om het dorp te wapenen tegen de lokale klimaatimpact. De gemeente neemt op vandaag al verregaande maatregelen tegen privatieve en publieke verharding en zal daar in de toekomst verder op inzetten. Bij alle bouwprojecten wordt nauwlettend toegezien op de verhardingsgraad, maar het bestuur wil ook inzetten op kwalitatief groen in tuinen en in de openbare ruimte en lanceert daarvoor een waar bomenbeleidsplan. 

Minder verharding en meer kwalitatief groen moeten ook een gunstig effect hebben op de bescherming van de inwoners en hun omgeving tegen hittegolven, die in de toekomst frequenter zullen voorkomen. In de publieke ruimte wordt volop ingezet op het lokaal laten infiltreren van regenwater bij de wegenis, de gemeentelijke gebouwen (hemelwaterneutraliteit) en via vernatting van natuurgebieden.

Het goedgekeurde klimaatplan zal worden ingediend bij Europa en komt tegemoet aan de eerder aangegane engagementen in het Burgemeestersconvenant. Hiermee verbinden lokale besturen en bedrijven zich ertoe de CO₂-uitstoot tegen 2030 te verminderen met 40% en maatregelen te treffen om de lokale impact van de klimaatverandering tegen te gaan.

De oppositie had toch enkele bemerkingen en fractie SAMEN N-VA heeft zich trouwens onthouden bij de goedkeuring van het gemeentelijk klimaatactieplan.
Dit klimaatactieplan werd gemaakt na de ondertekening van het burgemeestersconvenant waarmee Sint-Martens-Latem zich geëngageerd heeft om 40% Co2 te besparen.
SAMEN N-VA had veel meer verwacht van dit klimaatactieplan, veel meer daadkracht en ambitie.
De verdienste is dat alles eens bijeen geschreven is in een lijvig document van 180 pagina’s maar het biedt niet eens een leidraad om de voortgang af te toetsen, om jaarlijks te evalueren waar we staan, om concrete doelstellingen af te vinken. 
Hiermee wil de fractie een duidelijk signaal geven dat het plan dat ter goedkeuring werd voorgelegd teleurstellend is. Ondanks adviezen van de politieke fracties en van adviesraden, is het plan niet concreet, zijn geen duidelijke doelstellingen geformuleerd en geen berekeningen gemaakt die aantonen dat de beoogde besparing effectief zal gerealiseerd worden. Het blijft bij algemene principes, de aankondiging van bijkomende onderzoeken en van sensibiliseringsacties. De fractie SAMEN N-VA zal dan ook zelf concrete voorstellen blijven doen om klimaatdoelstellingen te bereiken.
Het voorstel om meer zonnepanelen te leggen op gemeentelijke gebouwen werd reeds overgenomen door het schepencollege. Voorstellen om het fietsen verder te promoten, werden op tafel gelegd en worden eerstdaags verder besproken.

Bomenbeleidsplan

Na jaren aandringen, is SAMEN N-VA verheugd dat er uiteindelijk een gemeentelijk bomenbeleidsplan unaniem is goedgekeurd door de gemeenteraad. Hiermee is het werk zeker nog niet af.
De boominventarisatie waarover de gemeente beschikt, is ondertussen achterhaald. Het is van groot belang dat deze in 2022 wordt geactualiseerd. 

Het is trouwens belangrijk dat er ook een meerjarig-bomenbeheersplan wordt opgemaakt. Daarin worden de principes die nu werden vastgelegd, omgezet in concrete acties. Er is beloofd dat dit zal klaar zijn tegen februari 2022. We kijken ernaar uit, stelt fractieleider Kristof Vanden Berghe. Er moet ook op ruime schaal gecommuniceerd worden over dit bomenbeleidsplan, zodat alle inwoners van de gemeente weten waar het over gaat en gemotiveerd worden hieraan mee te werken.